Onderwijsminister Ben Weyts schetste in zijn openingsspeech de situatie van het Vlaams onderwijs als “ernstig maar hoopvol”. Het is volgens hem ook de manier waarop we de uitdagingen moeten aanpakken, door duidelijke keuzes te maken: “Focussen op het Nederlands, op excelleren, op het toetsen van de kennis en vooral op lesgeven, dé essentie.”
Andreas Schleicher, hoofd van de PISA-testen bij de OESA, hield een uitgebreide lezing over onderwijs, waarin hij onder meer stelde dat onze samenleving weliswaar veel complexer is geworden en we tonnen informatie via het internet krijgen, maar het daardoor ook cruciaal is dat degelijk onderwijs ons de weg wijst. En dat de betrokkenheid van de ouders daarbij een grote rol speelt.
De bekende kinder- en jeugdpsychiater, professor emeritus dokter Peter Adriaenssens focuste in zijn toespraak op het mentale welzijn van onze kinderen en jongeren, dat tijdens corona danig onder druk kwam te staan. Hij wees op de invloed van sociale media, de rol die ouders én leerkrachten kunnen spelen en het belang van de thuissituatie.
Kentering onderwijskwaliteit is ingezet
In het daaropvolgende sofagesprek onder leiding van Vlaams Parlementslid Maaike De Vreese toonde pedagoog Pedro De Bruyckere zich hoopvol over het Vlaamse onderwijs. “Leerkrachten spreken nog steeds over ‘hun’ leerlingen en ‘hun’ klas. Daar spreekt ongelofelijk veel liefde en verantwoordelijkheid uit.”. Volgens De Bruyckere is de kentering van onze onderwijskwaliteit ingezet, al blijft er nog veel werk aan de winkel. “Het credo ‘plus est en vous’ is uitermate belangrijk. We mogen hoge verwachtingen scheppen, zonder druk te zetten. Er zit altijd meer in een kind dan we denken.”
Wat heb je geleerd vandaag?
“Leerkrachten willen vooral een houvast, in plaats van de ene na de andere hervorming”, aldus Vlaams Parlementslid en onderwijsspecialist Koen Daniëls. “We moeten daarom ook duidelijk maken waarom we doen wat we doen, namelijk focussen op Nederlands en wiskunde. En we moeten af van het idee dat kinderen en jongeren geen hobbels of obstakels mogen tegenkomen tijdens hun schooltijd. Net die uitdagingen en hobbels maken hen weerbaar.”
Over de verantwoordelijkheid van de ouders waren beiden unaniem: “Ouders zouden aan hun kinderen niet moeten vragen of het leuk was op school, wel wat ze er hebben geleerd.”
Taboe mentaal welzijn doorbreken
Kamerlid Kathleen Depoorter wees tijdens het panelgesprek ook op de noodzaak voor voldoende begeleiding bij het mentaal welzijn van onze kinderen en jongeren. “In feite spreken we al niet meer van voorkomen, daarvoor is het al te laat.” Al stelde Depoorter wel dat corona ervoor heeft gezorgd dat het taboe rond mentaal welzijn is doorbroken en dat er extra middelen zijn vrijgemaakt. “Maar we moeten meer doen dat de standaard omkadering van het ziekenhuis of de instellingen. We moeten durven inzetten over vernieuwende concepten, met de focus op onthaasten.”
Rebellie
In haar slotwoord riep Maaike De Vreese op tot rebellie, in de positieve zin van het woord. “Om een rebel te zijn, moet je op je eigen benen staan, in staat zijn om kritisch te denken, weerbaar zijn en in staat om grenzen te stellen. Deze denkdag maakt duidelijk dat we niet alleen onze leerkrachten, maar ook onze kinderen in die zin wat meer rebels moeten maken.”
